ଓଡ଼ିଶା ଖାଦ୍ୟ ଯୋଜନା: ଜାଲ୍ ରାସନ୍ କାର୍ଡ ବାତିଲ୍, e-KYC ଡେଡ୍‌ଲାଇନ୍ ବୃଦ୍ଧି | Odisha PDS News 2025

ଭୁବନେଶ୍ୱର: ରାଜ୍ୟରେ ଜାଲ୍ ରାସନ୍ କାର୍ଡ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ଓଡିଶା ସରକାର ଇ-କେୱାଇସି (e-KYC) ଯାଞ୍ଚ ଅଭିଯାନକୁ ଜୋରଦାର୍ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ଅଯୋଗ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ବ୍ୟବସ୍ଥା (PDS) ରୁ ବାହାର କରାଯାଉଛି। 

​୬.୯୫ ଲକ୍ଷ 'ଭୂତ' ରାସନ କାର୍ଡ ବାତିଲ୍

​ଓଡିଶା ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ଓ ଖାଉଟି କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବିଜେପି ସରକାରକୁ ଆସିବାର ୧୭ ମାସ ପରେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି। ରାସନ୍ ବଣ୍ଟନରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଆଣିବା ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ। ଏହି ଯାଞ୍ଚରେ ୬.୯୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ 'ଭୂତ' ରାସନ କାର୍ଡ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଛି, ଯାହାକି ମୃତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ନାମରେ ଥିଲା। ସରକାର ଏହି ସବୁ କାର୍ଡକୁ ବାତିଲ୍ କରି ଦେଇଛନ୍ତି।
​ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି, "ଇ-କେୱାଇସି କରିବା ଦ୍ୱାରା ଚାଉଳ ହେରଫେର୍ କରୁଥିବା ବେପାରୀଙ୍କୁ ବନ୍ଦ କରାଗଲା। ପ୍ରାୟ ୬.୯୫ ଲକ୍ଷ ମୃତ ମାମଲା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇ ବାତିଲ ହେଲା। ଏହି ମୃତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ନୂଆ ଯୋଗ୍ୟ ଲୋକଙ୍କୁ PDS ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି।"
​ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଡେଡ୍‌ଲାଇନ୍ ଡିସେମ୍ବର ୩୧ ଯାଏଁ ବୃଦ୍ଧି
​ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଇ-କେୱାଇସି ଯାଞ୍ଚ ଅଭିଯାନ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୪ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଦୂରଦୂରାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ସମସ୍ୟା ଯୋଗୁଁ ଏହାର ସମୟସୀମାକୁ ଅନେକ ଥର ବଢ଼ାଯାଇଛି। ମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଓଡିଶାରେ ଏହି ଯାଞ୍ଚ ସାରିବାର ଶେଷ ତାରିଖକୁ ଡିସେମ୍ବର ୩୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି।
​ଓଡିଶାରେ ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ (NFSA) ଅଧୀନରେ ମୋଟ ୩.୨୮ କୋଟି ହିତାଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଜନା (SFSS) ଅଧୀନରେ ୬.୪୮ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ହିତାଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି।
​ମନ୍ତ୍ରୀ ପାତ୍ର ଲୋକଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରିଛନ୍ତି, "ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ୧୪ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଇ-କେୱାଇସି ସମାପ୍ତ କରିନାହାଁନ୍ତି। ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଏହାକୁ ଶେଷ କରିବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରୁଛି।"
​
​ଇ-କେୱାଇସି ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଯୋଗ୍ୟ ଲୋକମାନେ ଠିକ୍ ସମୟରେ ନିଜର ରାସନ୍ ସାମଗ୍ରୀ ପାଇବେ।
​ଅଯୋଗ୍ୟ କାର୍ଡ ବାତିଲ ହେବା ଦ୍ୱାରା ରାଜକୋଷରୁ ଟଙ୍କା ବଞ୍ଚିବ ଏବଂ ପ୍ରକୃତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ସୁବିଧା ମିଳିବ।
​ଏହା ବହୁତ ଉପଯୋଗୀ ତଥ୍ୟ! ଓଡ଼ିଶାରେ ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ପ୍ରଣାଳୀ (PDS) ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚାଲିଥିବା e-KYC ଭେରିଫିକେସନ୍ ଡ୍ରାଇଭ୍ ବିଷୟରେ ଏହି ବିସ୍ତୃତ ସୂଚନା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସହାୟକ ହେବ।
​

​ଓଡ଼ିଶାରେ ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ପ୍ରଣାଳୀ (PDS): ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା

​ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ପ୍ରଣାଳୀ (PDS) ହେଉଛି ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଯୋଗ୍ୟ ନାଗରିକ, ବିଶେଷକରି ଆର୍ଥିକ ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କୁ ରିହାତି ମୂଲ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ଏବଂ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଗାଇବା।
​ଓଡ଼ିଶାରେ, PDS ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇଟି ଯୋଜନାରେ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ:
​ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ଅଧିନିୟମ (NFSA): ଏହା ହେଉଛି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ଯୋଜନା। ଓଡ଼ିଶାରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଖାପାଖି ୩.୨୮ କୋଟି NFSA ହିତାଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି।
​ରାଜ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ଯୋଜନା (SFSS): ଏହା ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଯୋଜନା, ଯାହା NFSA ତାଲିକାରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିଥିବା ଅତିରିକ୍ତ ଯୋଗ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ। ଓଡ଼ିଶାରେ ୬.୪୮ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ SFSS ହିତାଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି।
​ଓଡ଼ିଶା PDSର ମୁଖ୍ୟ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ:
​ରିହାତି ଦରରେ ଶସ୍ୟ: ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଚାଉଳ ଭଳି ଦ୍ରବ୍ୟକୁ ଅତ୍ୟଧିକ ରିହାତି ଦରରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ ଯେପରିକି ଗହମ ଏବଂ ଚିନି ବଣ୍ଟନ କରିବା।
​ଲକ୍ଷ୍ୟଭିତ୍ତିକ ବଣ୍ଟନ: ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଧୀନରେ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଡ ପ୍ରକାରରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି, ଯେପରିକି ଅତି ଗରିବଙ୍କ ପାଇଁ ଅନ୍ତ୍ୟୋଦୟ ଅନ୍ନ ଯୋଜନା (AAY) ଏବଂ NFSA ଅଧୀନରେ ପ୍ରାଥମିକତାଭୁକ୍ତ ପରିବାର (PHH)।
​ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟ ଦୋକାନ (FPS): ସ୍ଥାନୀୟ FPS କିମ୍ବା ରେସନ୍ ଦୋକାନଗୁଡ଼ିକର ଏକ ନେଟୱର୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ମାସିକ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଏ।
​ସ୍ୱଚ୍ଛତା: ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରମାଣିତ କରିବା ଏବଂ କାରବାର ରେକର୍ଡ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ପ୍ରଣାଳୀ ଆଧାର-ସକ୍ଷମ PDS (AePDS) ଏବଂ FPS ରେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ପଏଣ୍ଟ ଅଫ୍ ସେଲ (e-PoS) ଯନ୍ତ୍ର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ, ଯାହା ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବଢ଼ାଇବା ସହିତ ଶସ୍ୟର ଅପବ୍ୟବହାରକୁ ରୋକିଥାଏ।

​e-KYC ଭେରିଫିକେସନ୍ ଡ୍ରାଇଭ୍

​e-KYC (ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ତୁମର ଗ୍ରାହକକୁ ଜାଣ) ଡ୍ରାଇଭ୍ ହେଉଛି PDS ହିତାଧିକାରୀ ତାଲିକାକୁ ପରିଷ୍କାର କରିବା ଏବଂ କେବଳ ପ୍ରକୃତ ତଥା ଯୋଗ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ସବସିଡି ପହଞ୍ଚିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ।
​e-KYCର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ:
​ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପ୍ରତ୍ୟେକ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ରେସନ୍ କାର୍ଡ ବିବରଣୀକୁ ସେମାନଙ୍କ ଆଧାର ନମ୍ବର ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା ଏବଂ e-PoS ଡିଭାଇସରେ ବାୟୋମେଟ୍ରିକ୍ସ (Biometrics) କିମ୍ବା ଓଟିପି (OTP) ବ୍ୟବହାର କରି ସେମାନଙ୍କର ପରିଚୟ ଯାଞ୍ଚ କରିବା। ଏହା ନିମ୍ନଲିଖିତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ:
​ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ଏଣ୍ଟ୍ରି ହଟାଇବା (De-duplication): ଏକାଧିକ ପରିବାରରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଥିବା ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ଏଣ୍ଟ୍ରିଗୁଡ଼ିକୁ ହଟାଇବା।
​'ଭୂତ' କାର୍ଡ ବାତିଲ କରିବା (Deletion of 'Ghost' Cards): ମୃତ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ କାର୍ଡଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରି ବାତିଲ କରିବା, ଯାହା ଅନେକ ସମୟରେ ଅପବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ (ଏହି ଡ୍ରାଇଭରେ ୬.୯୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଏପରି 'ମୃତ' ମାମଲା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଛି)।
​ଅଯୋଗ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ବାଦ୍ ଦେବା (Weeding out Ineligible Beneficiaries): ଯେଉଁ କାର୍ଡଧାରୀମାନେ ଯୋଗ୍ୟତା ମାନଦଣ୍ଡ ପୂରଣ କରୁନାହାଁନ୍ତି (ଯେପରିକି ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ, ଆୟକର ଦାତା) ସେମାନଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା।
​ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବଢ଼ାଇବା: ଚାଉଳ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଅସାଧୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅପବ୍ୟବହାର ନ ହେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା। 
​ହିତାଧିକାରୀମାନେ କିପରି e-KYC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବେ:
​ହିତାଧିକାରୀମାନେ ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଉପାୟରେ ସେମାନଙ୍କର e-KYC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିପାରିବେ:
​ଅଫଲାଇନ୍ (FPS ଠାରେ):
​ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ନିକଟସ୍ଥ ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟ ଦୋକାନ (FPS) କୁ ଯିବାକୁ ପଡିବ।
​FPS ଡିଲର e-PoS ମେସିନରେ e-KYC ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବେ। 
​ହିତାଧିକାରୀ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଆଧାର କାର୍ଡ ପ୍ରଦାନ କରିବେ।
​ବାୟୋମେଟ୍ରିକ୍ସ (ଆଙ୍ଗୁଠି ଛାପ କିମ୍ବା ଆଇରିସ୍ ସ୍କାନ୍) କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କ ମୋବାଇଲ୍ ନମ୍ବରକୁ ପଠାଯାଇଥିବା ଆଧାର-ସଂଯୁକ୍ତ OTP ବ୍ୟବହାର କରି ପ୍ରମାଣୀକରଣ କରାଯାଏ।
​ଅନ୍ଲାଇନ୍ (ସୀମିତ ଉପଲବ୍ଧତା):
​କେତେକ ରାଜ୍ୟରେ କିମ୍ବା ଜାତୀୟ NFSA ପୋର୍ଟାଲ ମାଧ୍ୟମରେ, ହିତାଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ରେସନ୍ କାର୍ଡ ଏବଂ/କିମ୍ବା ଆଧାର ନମ୍ବର ପ୍ରବେଶ କରି, ଏହା ପରେ OTP ଯାଞ୍ଚ କରି e-KYC ସ୍ଥିତି ଯାଞ୍ଚ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିପାରିବେ।
​ଅତିରିକ୍ତ ସୂଚନା: ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହି ଯାଞ୍ଚ ଶେଷ କରିବାର ସମୟସୀମା ଇତିମଧ୍ୟରେ ଡିସେମ୍ବର ୩୧, ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ଏବଂ ଖାଉଟି କଲ୍ୟାଣ ବିଭାଗ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ ଯେଉଁ ହିତାଧିକାରୀମାନେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ e-KYC ସମାପ୍ତ କରିନାହାଁନ୍ତି, ସେମାନେ ୩୧ ଡିସେମ୍ବର ସୁଦ୍ଧା ସମାପ୍ତ ନକଲେ ବି ସେମାନଙ୍କୁ ମାସିକ PDS ସାମଗ୍ରୀ ମିଳିବା ଜାରି ରହିବ, କିନ୍ତୁ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି।